Budżet obywatelski. Fryzjer Laks prosi o głos

W Toruniu od kilku lat trwa akcja ratowania starych napisów reklamowych. Niestety, jest ona prowadzona tylko na starówce. Na szczęście jednak w Toruniu działa Literołap, czyli grafik Kamil Snochowski, który do perfekcji rozwinął szlachetną sztukę wgapiania się w ściany i wywoływania z nich duchów dawnych firm.

Jednym z miejsc, gdzie ściana próbuje opowiedzieć historię jest kamienica przy ul. Mickiewicza 90 na Bydgoskim Przedmieściu. Na łuszczącym się tynku widać resztki liter.

Fot. Kamil Snochowski

Co tu jest napisane? Kamil szybko dogadał się ze ścianą i zaczął rekonstruować napis przy pomocy komputera.

Fot. Kamil Snochowski

Laks. Franciszek Laks.

Wywoływanie duchów z Kamilem to prawdziwa frajda, przyłączyliśmy się więc, sprawdzając historię kamienicy oraz poszukując Franciszka Laksa, który w latach 30. prowadził przy ul. Mickiewicza 90 zakład fryzjerski. To wiemy na pewno. Poza tym mamy powody, aby sądzić, że podczas II wojny światowej fryzjer zamienił nożyczki na karabin i zginął w 1944 roku w Belgii walcząc w dywizji gen. Maczka.

Kamienica została natomiast zbudowana pod koniec XIX wieku z inicjatywy oraz za pieniądze mistrza ślusarskiego Roberta Majewskiego, który zadbał o to, żeby dom prezentował się efektownie nie tylko z zewnątrz, ale również od środka. Dziś oczywiście dawna świetność jest tylko wspomnieniem. Miejscami kolorowym - oto kilka malunków zdobiących bramę.

 

Tu zapewne widzimy dzieło pana Majewskiego.

Fasada kamienicy została zmasakrowana podczas przeprowadzonego tuż po wojnie remontu, który - jak widać na załączonym obrazku - był zapewne ostatnią poważniejszą inwestycją w tym budynku. Wtedy zdemontowano m.in. zdobiące górną kondygnację piękną metalową balustradę.

Nie mamy archiwalnego zdjęcia, na którym można by było zobaczyć kamienicę przy Mickiewicza 90 w latach świetności i pełnej krasie. Możemy tylko zerknąć na nią pod kątem przyglądając się pocztówce z zasobów Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.

Więcej o Franciszku Laksie oraz kamienicy jak malowanie można poczytać tutaj. 

A szyld przedwojennego zakładu fryzjerskiego z Bydgoskiego Przedmieścia można uratować. Budynek wreszcie ma się doczekać remontu fasady, znajomy złożył więc do budżetu partycypacyjnego projekt dotyczący konserwacji starej reklamy. Projekt znajduje się na końcu listy osiedlowej Bydgoskiego Przedmieścia, ma sygnaturę B0455. Głosować można do 26 czerwca, najwygodniej zrobić to przez internet klikając tutaj. Każdy mieszkaniec Torunia, który w chwili głosowania ma ukończone 16 lat może zagłosować na maksymalnie trzy projekty z listy ogólnomiejskiej oraz maksymalnie trzy projekty z jednej listy osiedlowej. Bardzo prosimy o wsparcie!

Przy okazji polecamy również Państwa uwadze inne przedsięwzięcia zgłoszone przez przyjaciół Toruńskiego Oddziału Towarzystwa Opieki nad zabytkami: projekt renowacji Kamieni głoszących chwałę, czyli wzniesionego w 1915 roku pomnika ofiar wojny stojącego w lesie przy drodze na Barbarkę, oraz wniosek dotyczący renowacji ostatnich pięciu toruńskich kolumn Litfassa, czyli XIX-wiecznych słupów reklamowych.