Złocistym blaskiem otoczona

Oto święty Jakub, moim zdaniem najpiękniejszy gotycki kościół Torunia. Najpiękniejszy, ale też najbardziej niedoceniony, bo wycieczki odwiedzające starówkę, w zasadzie na Nowe Miasto nie zaglądają, a jeśli już jakaś się tu zapuści, zatrzymuje się na chwilę pod wejściem i po kilku słowach przewodnika idzie dalej. Sam zresztą, kręcąc się między żółtymi drzewami i czerwonymi murami jedną taką spotkałem. Przewodniczka powiedziała tylko, że kościół pochodzi z 1309 roku, jest kościołem parafialnym Nowego Miasta i na ogół pozostaje zamknięty. Nie zadała sobie nawet trudu, by zerknąć w stronę otwartych drzwi, jej podopieczni nie mieli więc nawet szansy zerknąć na jeden z największych skarbców Torunia. Tu bowiem, poza fantastycznymi freskami, znajdują się dwa najsłynniejsze toruńskie gotyckie krucyfiksy (prezentują się poniżej), pochodzące zresztą z rozebranego kościoła dominikanów. Tu też każdy zwiedzający może rozwinąć skrzydła swojej wyobraźni malując w niej rzeczy, które w tym kościele kiedyś były, ale już ich nie ma – średniowieczne organy, jedne z pierwszych na Pomorzu zbudowane przez franciszkanina, późniejszego twórcę organów bazyliki św. Piotra w Rzymie. Tutaj też, do 1703 roku wisiał Thornan, obecnie największy dzwon Szwecji, który do katedry w Uppsali trafił po tym, gdy został z Torunia zrabowany przez wojska Karola XII. Dzwon podobno jest nawet teraz ozdobiony tabliczką, że to właśnie ten monarcha podpierdolił go w Toruniu i podarował Uppsali. Jeśli ktoś kiedyś będzie w Szwecji, niech spróbuje posłuchać, jak dzwoni Thornan, a później niech spojrzy na wieżę św. Jakuba i wyobrazi sobie, że przez pierwszą połowę swojego życia dzwon odzywał się właśnie stąd.